Similar to each other, yet mostly different. We experience life and difficulties independently. Alone we experience sorrow and joy, guilt and death. Alone, and sometimes alone. Loneliness. It is present, or has been in everyone’s life, but difficult to describe, because it is not only a lack of ties, but sometimes a conscious choice of a person who wants to live in full freedom and liberty.
For a long time it was treated as the result of an injury or illness, only thanks to the socio-economic changes that took place in the 1990s and later, the needs of people with disabilities began to be seen and taken into account in their treatment (financial aids were introduced, dedicated institutions were created, access to rehabilitation equipment or services was facilitated, and a number of legal regulations were introduced).
Lack of contact with other people, or long periods of time spent in isolation, contribute enormously to feelings of isolation. However, the feeling of not being accepted or understood by others also has an impact. No matter how hard we strive for it, these issues are completely out of our control, and we don’t have to accept each other. Just wave your hand and that’s it. Insufficient quantity, or quality, of relationships affects everyone, yet according to some, it is people with disabilities who feel the loneliness resulting from them more – both those with short and long term disabilities. Disability, reduced mobility or low fitness, is also present in many „healthy” people, or seniors. The problem is further magnified by the development of technology and changes in people’s lifestyles. The feeling of loneliness is present in everyone, although it varies greatly, because it is felt differently through a large number of individual factors.
Choosing solitude as a desirable state is an individual decision for each person, so let’s choose solitude to, as Edith Wharton believes, „[…] be happy when one is inevitably left alone.”
Well, let’s preempt loneliness. Loneliness that is destructive and leads to depression, addiction, interferes with the satisfaction of needs. Disability is not a direct cause of our loneliness, but a strong consequence of it. It will disappear not at all magically, thanks to our own efforts. We have as much influence on loneliness as we do on solitude.
Let’s find its sources, loneliness is caused by, among other things, the extent of the disability, the duration of the disability, age, education, professional activity (problems finding a job), family situation (relationships within the family, marital status), relationships with friends and acquaintances, negative and stereotypical attitudes of society, as well as how we feel in our different reality and are confident enough to find ourselves in this situation.
Although the reasons are many, the problem often boils down to a lack of relationships, and the pressure to be in a relationship is downright unimaginative. You’re crazy if you want to live without children or a partner, because who’s going to hand you a glass of water! Don’t set yourself up, because only 17% of adult children take care of their parents [Wettstein Gal, Zulkarnain Alice, How much long – term care do adult children provide?, Center of Retirement Research at Boston College, (11-17), 2017].
Those who have learned to live with it are not frightened by it. Let’s perfect the art of solitude, instead of striving hard for a multitude of contacts, as it will help us discover the unknown. Let’s isolate ourselves instead of treating ourselves in groups and meet her, this time not accidentally and for a longer period of time.
Loneliness is remarkable, it gives us self-reliance and tremendous strength to go tirelessly through life, to cope with difficult moments, to strengthen ourselves in our decisions and beliefs, and above all, it allows us to experience life holistically and take from it, all we can.
Persons with disabilities: „[…] have the right to live an independent, autonomous and active life and must not be subjected to discrimination” [Resolution of the Sejm of the Republic of Poland, Charter of Persons with Disabilities, 1997, No. 50, item 475].
Her frequent visits are inevitable, so brew some tea and sit back in your chair, because you have a visitor….
“Żyjemy tak jak śnimy — samotnie”
Conrad Joseph, Jądro Ciemności, 2015
Podobni do siebie, jednak w większości różni. Samodzielnie przeżywamy życie i trudności. Samodzielnie doświadczamy smutku i radości, winy oraz śmierci. Samodzielnie, a czasem samotnie. Samotność. Obecna jest, bądź była w życiu każdego, jednak trudna do opisania, bo to nie tylko brak więzi, a czasem świadomy wybór osoby chcącej żyć w pełnej swobodzie i wolności.
Przez długi czas traktowano ją, jako wynik urazu bądź choroby, dopiero dzięki zmianom społeczno-ekonomicznym, które miały miejsce w latach 90 XX w. i później, zaczęto widzieć potrzeby osób niepełnosprawnych i je uwzględniać w leczeniu (wprowadzono pomoce finansowe, stworzono dedykowane instytucje, ułatwiono dostęp do sprzętu rehabilitacyjnego czy usług, wprowadzono szereg uregulowań prawnych).
Brak kontaktu z innymi ludźmi, czy długi czas spędzony w izolacji, w ogromnym stopniu przyczyniają się do poczucia odosobnienia. Jednak wpływ na to ma także odczucie braku akceptacji czy zrozumienia ze strony innych. Jak mocno byśmy o to nie zabiegali, kwestie te są kompletnie od nas niezależne, a akceptować się nawzajem nie musimy. Machnij ręką i już. Niedostateczna ilość, bądź jakość relacji dotyczy wszystkich, a jednak wg. niektórych, to osoby z niepełnosprawnością, bardziej odczuwają osamotnienie z nich wynikające — zarówno ci o krótkim, jak i długim okresie niepełnosprawności. Niepełnosprawność, obniżona motoryka czy niska sprawność, obecna jest także u wielu ”zdrowych” osób, czy seniorów. Problem jest dodatkowo powiększany przez rozwój technologii oraz zmianę stylu życia człowieka. Poczucie samotności obecne jest u wszystkich, choć bardzo zróżnicowane, bo odczuwane różnie poprzez dużą ilość indywidualnych czynników.
Wybór samotności jako stanu pożądanego jest indywidualną decyzją każdej osoby, więc wybierzmy samotność, by jak sądzi Edith Wharton: “[…] być szczęśliwym, kiedy nieuchronnie zostaje się samemu”.
No właśnie, uprzedźmy samotność. Samotność, która jest destrukcyjna i prowadzi do depresji, uzależnienia, przeszkadza w zaspokajaniu potrzeb. Niepełnosprawność nie jest bezpośrednią przyczyną naszej samotności, lecz jej mocną konsekwencją. Zniknie wcale nie magicznie, dzięki naszemu własnemu staraniu. Mamy taki sam wpływ na samotność jak i osamotnienie.
Znajdźmy jej źródła, samotność powodują m.in. zakres niepełnosprawności, czas jej trwania, wiek, edukacja, aktywność zawodowa (problemy ze znalezieniem pracy), sytuacja rodzinna (relacje w rodzinie, stan cywilny), relacje z przyjaciółmi i znajomymi, negatywne i stereotypowe podejście społeczeństwa, a także to jak czujemy się w naszej innej rzeczywistości i jesteśmy wystarczająco pewni siebie, by w tej sytuacji się odnaleźć.
Mimo iż przyczyn jest wiele, problem sprowadza się często do braku relacji, a nacisk na bycie w związku jest wprost niewyobrażalne. Szaleniec, jeśli chce żyć bez dzieci i partnera, bo kto poda ci szklankę wody! Nie nastawiaj się, bo jedynie 17% dorosłych dzieci zajmuje się swoimi rodzicami [Wettstein Gal, Zulkarnain Alice, How much long — term care do adults children provide?, Center of Retirement Research at Boston College, (11-17), 2017].
Nauczonych się z nią żyć nie przeraża. Doskonalmy sztukę samotności, zamiast usilnie zabiegać o mnogość kontaktów, bo to ona pomoże nam odkryć nieznane. Odizolujmy się, zamiast leczyć się grupowo i spotkajmy się z nią, tym razem nieprzypadkowo i na dłużej.
Samotność jest niezwykła, daje nam samodzielność i ogromną siłę, by niestrudzenie iść przez życie, dawać sobie radę w trudnych chwilach, umacniać się w swoich decyzjach i przekonaniach, a przede wszystkim pozwala nam przeżywać życie całościowo i czerpać z niego, wszystko, co można.
Osoby niepełnosprawne: “[…] mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji” [Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Karta Osób Niepełnosprawnych, 1997, nr 50, poz.475].
Jej częste wizyty są nieuchronne, zaparz więc herbatę i usiądź w fotelu, bo masz gościa…